Wczoraj zakończyły się prace Zespołu ds. Lasów Społecznych wokół Bielska-Białej.Mocno różnią się stanowiska stron, które teraz wraz z argumentacją zostaną przedłożone do decyzji Ministerstwo Klimatu i Środowiska.
Podczas ostatniego spotkania nie udało nam się dojść do porozumienia ze stroną leśną ani co do obszaru, ani w kwestii zmiany sposobów gospodarowania.
Mimo wcześniejszych rozmów i próby kompromisu. Tylko nieliczni leśnicy, w półsłówkach, dostrzegali potrzebę proponowanej przez nas zmiany. Wygląda na to, że Lasy Państwowe niestety nie są jeszcze na nią gotowe w całości, zarówno na poziomie lokalnym jak i ogólnopolskim.
Niezmiernie znamienne jest to, że zarówno cała strona społeczna, jak i cała samorządowa przy wsparciu ekspertów, wypracowała jednolite stanowisko w sprawie obszaru, co jest wyjątkowe w skali kraju! Społecznicy oraz władze gminy Bielsko-Biała, Gmina Kozy, Gmina Wilkowice i Gmina Jaworze są zdania, że cały przedmiotowy obszar powinien uzyskać status lasów społecznych!
Jedynie propozycja strony leśnej diametralnie odbiega od obszaru oczekiwanego przez pozostałe strony zespołu.
Strona społeczna i leśna inaczej wyobrażają sobie troskę i zmiany w konkretnych sposobach gospodarowania na obszarze lasów społecznych. My niezmiennie stoimy na stanowisku, że wyraźna zmiana gospodarki jest niezbędna, strona leśna chce tylko korekt.
Jedno jest pewne - przygotowaliśmy się do rozmów bardzo rzetelnie. Zgłębiliśmy wiele tematów “leśnych” i mamy satysfakcję, że nasza propozycja była spójna i czytelna. A przede wszystkim uwzględniła postulaty mieszkańców, zarówno te dotyczące ochrony lasów jako miejsca do odpoczynku, rekreacji i podziwiania przyrody, ale także stając na straży podstawowych potrzeb ludzkich, jaką jest ochrona zasobów wody.
Trudny i intensywny okres rozmów, podczas których odbyło się wiele spotkań roboczych i 5 spotkań plenarnych, kończymy z satysfakcją, że daliśmy z siebie wszystko stając jako społecznicy w nierównej walce ze stroną leśną - zasobną w środki i możliwości oddziaływania. Sama organizacja procesu pozostawiona LP miała mnóstwo wad. Mimo trudności rezultaty naszej pracy zadowalają nas, zrobiliśmy to co zrobić mogliśmy. Jesteśmy dumni z naszej pracy i możemy chodzić z podniesioną głową. Każdy fragment lasu był dla nas ważny, bo wiemy że dla Was też. Mamy nadzieję, że nasza ciężka praca zostanie doceniona przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska.
Dziękujemy za każdy Wasz głos wsparcia, a przede wszystkim za włączenie się do działań poprzez petycję, ankietę i deklaracje NGO-sów! Pomogły one nam, jako stronie społecznej, przekazać w trakcie prac zespołu wyraźnie, że społeczeństwo chce zmian w gospodarowaniu swoimi lasami.
Jeszcze raz dziękujemy też wszystkim zaangażowanym w nasze działania - Mieszkańcom, Ekspertom, członkom Zespołu i Inicjatywy, Społecznikom czy Samorządowcom i Parlamentarzystom.
Dziękujemy też Ministerstwu Klimatu i Środowiska za zainicjowanie procesu zmian w polskich lasach oraz za to, że osobiście będąc w Bielsku-Białej Wiceminister Mikołaj Dorożała dał nam możliwość wykazania, że to górskie lasy wokół miast modelowo mogą pełnić funkcję lasów społecznych. To dla nas wiele znaczy i daje nadzieję, że społeczeństwo będzie miało realny wpływ na to co się dzieje w lasach.
To jeszcze nie koniec. To jak będzie wyglądał ostatecznie las społeczny wokół Bielska-Białej już nie zależy od nas. Teraz wyniki prac Zespołu lokalnego zostaną przekazane do Ministerstwa Klimatu i Środowiska, gdzie zostaną podjęte ostateczne decyzje. Mamy zamiar się w ten ostatni etap włączyć na tyle, na ile to możliwe.
Będziemy tam, gdzie będzie mowa o naszych lasach!
Na zdjęciu widzicie prawie wszystkie osoby ze strony społecznej i eksperckiej, które podjęły się trudu uczestniczenia w spotkaniach Zespołu organizowanych w siedzibie Nadleśnictwa Bielsko i domagania się dobra dla naszych lasów. Wspierało nas mnóstwo innych osób, które włożyły wiele trudu na różnych etapach procesu, a także przed nim i oczywiście liczymy na dalsze działania - jakby wszyscy się tu ustawili, to obiektyw szerokokątny miałby problem ich objąć.
Jako że jeszcze przez kilka dni trwa proces uzupełniania raportu, wkrótce zaprezentujemy jakie założenia zostały złożone w ramach stanowisk zespołu.
Jako STRONIE SPOŁECZNEJ udało nam się doprowadzić do uznania konieczności ZMIANY i odpowiedzialnego zweryfikowania gospodarki leśnej, w związku konsekwencjami trwającej od lat wycinki.
Teraz otwieramy nowy etap, bo właśnie odbyło się pierwsze spotkanie oficjalnego zespołu – ale o tym potem, bo najważniejsze jest, że to dzięki nam mieszkańcom siadamy do poważnych rozmów!
Z tego miejsca konieczne jest powiedzieć wyraźnie, że to oddolna inicjatywa mieszkańców zmotywowała, połączyła, zaangażowała, otworzyła oczy albo nawet „zmusiła” do lawiny zdarzeń.
Wymieniamy tylko hasłowo to, co każdy z uczestników działań dorzucił od siebie:
-
10 tysięcy mieszkańców i mieszkanek - petycja do MKiŚ
-
zaangażowani mieszkańcy - udział w spotkaniach, pikietach, rozpowszechnianiu plakatów
-
samorządy - podjęcie uchwał popierających Inicjatywę
-
parlamentarzyści - interwencje, interpelacje, wystąpienia na rzecz lasów
-
organizacje społeczne - poparcie i współpraca z Inicjatywą ponad 65 NGO-sów
-
ogólnopolskie ruchy leśne i przyrodnicze - wsparcie eksperckie i aktywistyczne
-
członkowie Inicjatywy Las Wokół Miast - kilkadziesiąt wspaniałych, mocno zaangażowanych społeczników działających w sztabie Inicjatywy
To my, społeczeństwo to uczyniliśmy - doprowadziliśmy do konieczności opracowania PLANU ZMIAN – brawo MY!
NOWY ETAP - NOWI GRACZE
19 września odbyło się pierwsze oficjalne spotkanie Zespołu ds. Lasów Społecznych wokół Bielska-Białej. Zespół powstał na polecenie MKIS z lipca br. Do końca listopada ma za zadanie wypracować najlepsze zagospodarowanie naszych lasów abyśmy mogli już bez zakłóceń cieszyć się z ich walorów przyrodniczych i funkcji społecznych. W 35-osobowy skład zespołu zostały powołane na partnerskich prawach osoby reprezentujące władze samorządowe (Bielsko-Biała, Kozy, Jaworze, Wilkowice), pracownicy instytucji leśnych Lasów Państwowych i beneficjenci gospodarki leśnej, eksperci, osoby reprezentujące instytucje ochrony środowiska, i oczywiście reprezentanci mieszkańców i organizacji społecznych zaangażowanych w ochronę naszych lasów – czyli strona społeczna.
Nowi gracze - w zespole zasiadają też przedstawiciele Waszych gmin oraz innych instytucji - warto ich dopingować i wspierać w tym, aby zadbali o nasze lasy tak jak sobie tego społeczeństwo życzy!
To pierwsze spotkanie miało charakter organizacyjny: powołano współprzewodniczących, zweryfikowano skład i zasady pracy zespołu oraz udział ekspertów. Kolegialnie ustalaliśmy te założenia bo to ciało ma działać na zasadach partnerstwa, równorzędności stron procesu i najwyższym poziomie merytoryczności. Jako że mówimy tu o lasach, które są naszym dobrem wspólnym oprócz obrad w powołanym gronie umożliwiliśmy potencjalny udział w spotkaniu obserwatorów i przedstawicieli parlamentu. Poddane pod głosowanie będzie to czy spotkania będą rejestrowane i udostępnione video – o co jako strona społeczna gorąco apelujemy.Kolejne spotkanie ma odbyć się 3 X.
To nie są łatwe rozmowy. Przygotowania organizacyjne, które rozpoczęliśmy w trójstronnym sztabie w lipcu były czasem chaotyczne, trudne do pogodzenia zawodowych pracowników i społeczników. W zespole nasze oczekiwania, zaangażowanie, opinie w wielu kwestiach bardzo się różnią, wkradają się niejasności i presja. O naszym zadowoleniu będziemy mogli mówić na końcu całego procesu, kiedy rzeczywistość zweryfikuje stan obecny oraz prawdziwe intencje stron i co z nich się znajdzie w wypracowanym dokumencie.
Mamy ograniczone zaufanie, dlatego cieszymy się, że spotkania będą moderowane przez niezależny zespół facylitatorski. Mamy nadzieję że transparentność prac zapewni rejestracja video, o której zdecydują członkowie zespołu już 3 X. Wg nas jesteśmy dobrze przygotowani do merytorycznych prac. Liczymy, że na bazie wypracowanych reguł proces będzie rzetelny i da możliwość wypowiedzenia się zainteresowanym interesariuszom i wypracowania najlepszej propozycji zagospodarowania naszych górskich lasów wokół miast.
Jedno jest pewne: potrzebna jest zmiana i MY właśnie tę zmianę wspólnie kreujemy.
Bądźmy w kontakcie bo to nasza społeczna wspólna sprawa!
Od kilku tygodni pytacie nas kiedy ruszy oficjalny “Zespół ds zmian w podejściu do lasów wokół Bielska-Białej” i jak wyglądają dotychczasowe ustalenia.
Do tej pory z uwagi na trwające rozmowy dzieliliśmy się z Wami już wypracowanymi materiałami. Jednak na tym etapie czujemy się w obowiązku poinformować o sytuacji jaka ma obecnie miejsce. Będzie to długi post, ale tylko tak możemy poinformować Was o istocie tego co zostało ustalone na dotychczasowym etapie prac.
Ponad dwa miesiące temu rozpoczęliśmy rozmowy w 6-cio osobowym Sztabie tymczasowym powołanym 12 lipca na spotkaniu w siedzibie Nadleśnictwa Bielsko. Zgodnie zadeklarowaliśmy partnerstwo wybranych wówczas po dwóch reprezentantów strony samorządowej, społecznej i leśników, w wypracowaniu założeń dla sprawnego działania oficjalnego docelowego Zespołu, którego początek funkcjonowania przyjęliśmy na pierwszą połowę września. Organizacyjnie obsługa prac Zespołu została przez MKIS zlecona Lasom Państwowym.
W wyniku rozmów i spotkań ustalono liczebność i zasady powołania strony społecznej, które zostały opublikowane na naszych stronach i w oparciu o które 31 sierpnia wyłoniono 10 reprezentantów mieszkanek i mieszkańców naszego regionu. Do docelowego składu zgłoszeni zostali również imiennie eksperci ze strony społecznej. Strona samorządowa również podała imiennie reprezentantów gmin jak i ekspertów.
Równolegle ponad miesiąc uzgadnialiśmy treść zasad pracy Zespołu. Po 16.08, po szeregu wzajemnych konsultacji zapisów, zasady pozostały bez kolejnych uwag stron. Po dołączeniu, na początku września, do sztabu facylitatorów zasady zostały przekazane na ich ręce i do dziś pozostają bez odpowiedzi. Zakładamy że wypracowane przez sztab zasady stanowią filary Zespołu.
Pierwsze spotkanie miało się wstępnie odbyć 12 września. W związku z uwarunkowaniami terminowymi członu facylitacyjnego przystaliśmy wraz ze stroną samorządową oraz ekspertami na przesunięcie terminu na 19 września. 13.09 podtrzymano założenie, że takie spotkanie grupy roboczej ma się odbyć Szkopuł w tym, że nie mamy jednak formalnej informacji LP o pełnym składzie zespołu, a wskazani członkowie nie dostali zaproszenia.
Opóźnienia w powołaniu grupy roboczej tłumaczone są wydaniem w dniu 19.08 polecenia MKIS, które spowodowało uzależnienie powołania bielskiego zespołu od procedur na poziomie GDLP, a nie jak dotąd działaliśmy w ramach polecenia wydanego katowickiej RDLP. Istotne jest że polecenie, podawane jako podstawa opóźnienia wydane zostało prawie miesiąc temu, a nam zostało przesłane kilka dni temu. Nie wiemy dlaczego nie ujawniono nam jego treści przez ten czas, mimo że w tym okresie kilkakrotnie wymienialiśmy się mniej istotnymi informacjami.
Obecnie komplikacje polegają na tym, że mimo wystarczająco dużej ilości czasu nie mamy nadal powołanego zespołu, ani uzgodnionej agendy uwzględniającej aktywność stron na pełnym forum, spotkania które ma się odbyć za parę dni (!)
W okresie aktywności Sztabu wypracowaliśmy pewne kompromisy i ustępstwa, a przede wszystkim filary do funkcjonowania Zespołu.
Dziś, w związku z brakiem odpowiedzi w tej sprawie, czujemy się w obowiązku na tym etapie przekazać społeczeństwu efekt naszych prac i uzgodnień. Wypracowane wspólnie w Bielsku-Białej zasady traktujemy jako wiążące i nie wyobrażamy sobie, że zespół mógłby być powołany, bądź pracować z pominięciem poniższych zapisów.
Co się dzieje
z zespołem roboczym
w sprawie lasów wokół Bielska-Białej?
Zasady wyłonienia i funkcjonowania Zespołu Roboczego składającego ze strony społecznej, samorządowej, leśników, ekspertów oraz interesariuszy do spraw opracowania kryteriów wyłączenia cennych przyrodniczo dla mieszkańców terenów leśnych z gospodarki leśnej i utworzenia lasów społecznych posiadających walory przyrodniczo-społeczne.
Prace zespołu będą odpowiedzią na oczekiwania społeczne zaistniałe głównie na terenie Nadleśnictwa Bielsko dotyczące sposobu zagospodarowania lasów w okolicach Bielska-Białej znajdujących się na obszarach zarządzanych przez samorządy miasta Bielska-Białej oraz gmin Kóz, Jaworza i Wilkowic.
SKŁAD ZESPOŁU
-
Skład osobowy zespołu roboczego powinien zostać ustalony z udziałem przedstawicieli środowiska leśników, naukowców - ekspertów, strony społecznej, samorządowej i interesariuszy. Formalno-prawne powołanie zespołu roboczego potwierdzone zostanie w drodze zarządzenia przez Regionalnego Dyrektora Lasów Państwowych w Katowicach, a każdy z uczestników otrzyma pisemne potwierdzenie tego faktu i zaproszenie do prac zespołu.
-
Stronie społecznej przysługuje tyle samo przedstawicieli co stronie leśnej. Procentowy udział przedstawicieli ekspertów i strony społecznej powinien być większy niż 50%. Skład poniżej.
-
Zespół będzie liczył 30-33 członków.
Strony Zespołu Roboczego:
-
Strona społeczna lokalna i przedstawiciel ogólnokrajowy - łącznie 10 os.
-
Strona samorządowa: BB 2 os., Kozy 1 os., Jaworze 1 os., Wilkowice 1 os. - łącznie 5 os.
-
Naukowcy i eksperci - łącznie 6 os. (po 2 os. na każdą ze stron)
-
Strona leśników i beneficjenci gospodarki leśnej - łącznie 10 os.
Razem 31 osób.
Pozostali uczestnicy:
tj. interesariusze opiniotwórczy niegłosujący, inne instytucje zaproszone jako opiniodawcze (RDOŚ, WIOŚ, WP, GOPR, stowarzyszenia reprezentujące grupy społeczne, które chcą być obserwatorami społecznymi, zewnętrzni obserwatorzy, media). Ze względu na ograniczoną przestrzeń można się zastanowić nad limitem miejsc dla pozostałych interesariuszy, zwłaszcza jeśli zostanie uruchomiony streaming on-line.
-
Wyłonienia przedstawicieli środowiska leśników dokonuje RDLP Katowice. Strona leśników dołoży wszelkich starań, aby zróżnicować skład pod względem środowisk. Zaproszenie zostanie skierowane również do przedstawicieli beneficjentów gospodarki tj. lokalne ZUL, przemysł drzewny.
-
Strona społeczna wyłoniona zostanie przez Inicjatywę Las Wokół Miast. Grupa ta zainicjowała cały proces i doprowadziła do potrzeby tworzenia takiego zespołu. Inicjatywa Las Wokół Miast dołoży wszelkich starań, aby zróżnicować skład strony społecznej pod względem środowisk reprezentujących cel jaki przyświeca pracy grupy roboczej. W ramach zapewnienia transparentności strona społeczna ogłosi czas na zgłaszanie się chętnych kandydatów do pracy w grupie roboczej oraz utworzony regulamin wyłonienia przedstawicieli. W skład mogą wchodzić instytucje oraz podmioty realizujące funkcję społeczną i przyrodniczą.
-
Strona samorządowa będzie reprezentowana przez podmioty z rejonu prowadzonego procesu. Miasto Bielsko-Biała deleguje 2 przedstawicieli, pozostałe samorządy po 1 osobie.
-
Każda ze stron tj. społeczna, samorządowa i leśna ma prawo do wskazania naukowców i ekspertów. Każdej ze stron przysługuje prawo do wskazania maksymalnie 2 ekspertów.
-
Koszty podróży oraz noclegu zaproszonych ekspertów zostaną pokryte przez LP. Ewentualne wynagrodzenia ekspertów zostaną pokryte przez samorządy. (deklaracja do potwierdzenia, ustalenie kwoty)
-
W spotkaniach będą uczestniczyli facylitatorzy (2 osoby) uzgodnieni przez strony, z zapewnieniem braku zależności od którejkolwiek ze stron. Facylitatorzy będą pracować jako jeden zespół, a tryb pracy i narzędzia wypracują wspólnie i dopasują do celu jaki przyświeca temu procesowi. Tryb pracy w teamie 2 osobowym ma zapewnić płynność procesu, zredukować opóźnienia oraz zapewnić komfort pracy zespołu, a także czas dla facylitatorów na przygotowanie narzędzi i materiałów na poszczególne etapy spotkań zespołu roboczego. Koszty facylitacji zostaną pokryte przez LP.
WYPRACOWANIE ZASAD PODEJMOWANIA DECYZJI
Istnieje słownik terminów używanych w konsultacjach zapewniający, że wszyscy uczestnicy tak samo rozumieją podstawowe pojęcia. Słownik pisany jest językiem naturalnym, zawiera definicje takich terminów jak: las, lasy cenne społecznie, lasy cenne przyrodniczo, trwałość lasu, usługi ekosystemowe, las ochronny, etc. Lasy Państwowe opracują wstępną wersję słownika, która następnie zostanie uzupełniona przez pozostałe strony i wspólnie uzgodniona.
-
Wszyscy uczestnicy konsultacji traktowani są z szacunkiem.
-
Nie można nazywać konsultacjami procesu akceptowania podjętych już decyzji.
-
Każde spotkanie będzie rejestrowane i ma sporządzany protokół ze spotkania akceptowany przez wszystkie strony.
-
Każde spotkanie ma sporządzony protokół rozbieżności – o ile takie będą występować - akceptowany przez wszystkie strony. Na protokół rozbieżności będą się składać zgłoszone weta w ramach konsensusu oraz ewentualne inne - zgłoszone jako rozbieżne stanowiska i przyjęte przez strony do protokołu rozbieżności.
-
Decyzje co do zasady podejmowane będą przez strony w wyniku konsensusu (zasady w załączeniu). W ramach przyjętej metody strony dopuszczają głosowania większością głosów jako uzupełnienie procesu podejmowania decyzji.
-
W procesie podejmowania decyzji konieczne jest kworum przy minimum połowie grupy samorządowej, społecznej, ekspertów i leśników. Spotkania bez kworum mogą się odbyć, ale nie mogą podejmować wiążących decyzji.
-
W sytuacji powtarzającego się dwukrotnie braku kworum w danej grupie decyzje będą mogły być procedowane i podejmowane bez kworum.
-
Dla decyzji podejmowanych większością głosów proces głosowania odbywa się przy pomocy formularza on-line lub w sposób tradycyjny w trybie jawnym.
Założenia organizacyjne
-
Wyznaczona zostanie wspólna przestrzeń wirtualna do pracy i do dzielenia się dokumentami.
-
Uczestnicy/czki konsultacji mają zapewniony dostęp do danych i map niezbędnych do prowadzonego procesu. Nie podlegają udostępnieniu dane chronione na mocy odrębnych przepisów (RODO, ustawa o ochronie przyrody).
-
Lasy Państwowe są gospodarzem procesu i na nich spoczywa odpowiedzialność za zapewnienie przestrzeni do spotkań, ich rejestrację, obsługę techniczną i zapewnienie przestrzeni wirtualnej.
-
Do bezpośrednich uzgodnień m.in. terminów, tematyki i formy poszczególnych spotkań oraz organizacji działań sformułowany jest 6-osobowy sztab organizacyjny; jego dotychczasowy skład może zostać zatwierdzony lub skorygowany na początku prac zespołu.
-
Wypracowane przez zespół wskazania obszarów przeznaczonych do objęcia ochroną i zasady zagospodarowania będą poddane otwartym konsultacjom społecznym przez nie mniej niż 7 dni i nie więcej niż 14 dni.
-
Lasy Państwowe prowadzą zestawienie zgłaszanych podczas konsultacji wniosków dotyczących gospodarki. Zestawienie jest prowadzone i udostępniane online we wspólnej przestrzeni wirtualnej.
-
Zespół dokonuje rozpatrzenia uwag podając sposób ich rozpatrzenia (przyjęte, przyjęte częściowo, odrzucone) wraz z uzasadnieniem. Zestawienie jest prowadzone i udostępniane online we wspólnej przestrzeni wirtualnej. Uwagi odrzucone stanowią wypełnienie protokołu rozbieżności danego spotkania.
-
Ze spotkań powstanie sprawozdanie z przebiegu konsultacji.
Z uwagi na złożoność procesu z każdego spotkania powstanie sprawozdanie obejmujące zakres prac na nim poruszanych.
-
Niedopuszczalne są jednozdaniowe, ogólnikowe uzasadnienia odwołujące się generalnie do zasad trwale zrównoważonej wielofunkcyjnej gospodarki leśnej, np.: uwaga odrzucona jako niezgodna z zasadami trwale zrównoważonej wielofunkcyjnej gospodarki leśnej.
-
Uczestnikom konsultacji przysługuje odwołanie do MKiŚ.
WYNIKI NABORU
W ramach ogłoszonego naboru kandydatów mających reprezentować stronę społeczną w zespole, który od września podejmie się zadania wypracowania założeń do zmiany sposobu gospodarowania w lasach wokół Bielska-Białej, wyłoniono reprezentantów strony społecznej.
Zgłaszanie kandydatów możliwe było w dniach 21 - 28.08.2024 r. W tym czasie skutecznie zgłoszono 21 kandydatur.
Zgodnie z rekomendacją Lasów Państwowych, aby strona społeczna liczyła 10 osób, wybranych zostało 10 osób najbardziej reprezentatywnych, realizujących cele strony społecznej i mające największe wsparcie lokalnych środowisk.
W kolejności alfabetycznej:
TYMOTEUSZ DADOK - gmina Bielsko-Biała
JAKUB JONKISZ -gmina Jaworze
JOLANTA KASPRZYK - gmina Wilkowice
RENATA LEJAWKA - gmina Bielsko-Biała
SŁAWOMIR ŁYCZKO - gmina Kozy
MAGDALENA MADZIA - gmina Bielsko-Biała
PAWEŁ SZADE - gmina Jaworze
MAREK SZTEFKO - gmina Kozy
RADOSŁAW ŚLUSARCZYK - gmina Wilkowice
JACEK ZACHARA - gmina Bielsko-Biała
Pełny skład zespołu, oprócz wymienionych powyżej reprezentantów strony społecznej, będzie składał się z przedstawicieli samorządów tj gminy BIelsko-Biała, Kozy, Wilkowice, Jaworze oraz reprezentantów związanych z gospodarką leśną oraz bezpośrednich beneficjentów tej gospodarki, a także ekspertów.Dziękujemy za zgłoszone kandydatury, szczególnie za zaangażowanie organizacji społecznych, które licznie poparły kandydatów do zespołu.